ޓްރެފިކަރުންނަށް މަރުގެ އަދަބު: ޑްރަގު ޤާނޫނަށް ގެނައީ ދެން ކޮން ބަދަލެއް؟

ޝެޑިއުލަށާއި، ފަރުވާގެ އޮނިގަނޑަށާއި، އަދަބުތަކަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އަތުވެއްޖެއެވެ.

ކުރެހުމާއި ޑިޒައިން: ޑޮސެއިން

ކުރެހުމާއި ޑިޒައިން: ޑޮސެއިން

09 ޑިސެމްބަރު
ހޮނިހިރު ދުވަހު ތަސްދީޤުކުރި މަސްތުވާތަކެތީގެ ޤާނޫނަށް ގެނައި ތިން ވަނަ އިޞްލާޙަކީ ވޭތިވެދިޔަ ދަހަރު (ދިހަ އަހަރު)ގެ ތެރޭގައި ރާއްޖޭގެ މަސްތުވާތަކެތީގެ ޤާނޫނުތަކަށް ގެނައި އެންމެ ބޮޑު ބަދަލެވެ. އެންމެ ފާހަގަވާ ބަދަލަކީ މަސްތުވާތަކެތީގެ ބޮޑެތި ވިޔަފާރިވެރިންނަށް މަރުގެ އަދަބު ދިނުމެވެ. މަސްތުވާތަކެތީގެ ކުށްތަކުގައި މަރުގެ އަދަބު ދޭ މަދު ޤައުމުތަކުގެ ލިސްޓަށް ދިވެހިރާއްޖެ އިތުރުވީއެވެ.
ޤާނޫނަށް އިތުރުކުރި އެހެން މާއްދާތަކުގެ ސަބަބުން ރީހެބިލިޓޭޝަން ފަރުވާގެ އައު އޮނިގަނޑެއް އެކުލެވޭނެއެވެ. މެކޭނިޒަމެއް އުފެދެ އެވެ. "ޑްރަގް ކެފޭ" ތަކާ މެދު އަޅާނެ ޚާއްޞަ ފިޔަވަޅުތައް ބަޔާން ކުރެއެވެ. އަދި ވަގުތީ ގޮތުން ބޭނުންކުރުން މަނާކުރެވޭ ނުވަތަ ކޮންޓްރޯލް ކުރެވޭ މަސްތުވާތަކެތީގެ ގިންތިއެއް (ޝެޑިއުލް 4) ތަޢާރަފު ކުރެވޭނެއެވެ.
350 ގްރާމަށް ވުރެ ގިނަ ކެނަބިސް، 250 ގްރާމަށް ވުރެ ގިނަ ޑައިމޯފިން އަދި 100 ގްރާމަށް ވުރެ ގިނަ ޝެޑިއުލް 1 ގެ މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކުރި ކަމަށް ޘާބިތުވެއްޖެނަމަ މަރުގެ އަދަބު ދެވޭނެއެވެ. އެއީ: (1) މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކޮށްފައިވަނީ ޖިސްމާނީ ގޮތުން ރާއްޖެއަށް ދަތުރުކުރާ މީހާ ކަމަށްވެފައި، (2) އިސްތިޢުނާފުގެ ހުރިހާ މަރުޙަލާއެއް ނިމި، އަދި (3) ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ބެންޗުން އިއްތިފާޤުން މަރުގެ ޙުކުމް ދަމަހައްޓައިފި ނަމައެވެ.
ސުޕްރީމް ކޯޓުގެ ކުރީގެ ފަނޑިޔާރު ޙުސްނުއް ސުޢޫދު މިބަދަލުތައް ފާހަގަކުރެއްވީ "ދިވެހިރާއްޖޭގައި މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް ކުރާ މަސައްކަތާ ގުޅޭ ސިޔާސަތަށް ގެނައި ބޮޑު ބަދަލެއް"ގެ ގޮތުގައެވެ. ނަމަވެސް މިއީ ރަނގަޅު ބަދަލެއް ކަމަކަށް އޭނާ ޤަބޫލެއް ނުކުރައްވައެވެ.

ކުށާއި އަދަބު

ލިސްޓްކޮށްފައިވާ މަސްތުވާތަކެތީގެ ތެރެއިން އެއްވެސް ބާވަތެއް އެތެރެކުރުމާއި، އެކަމަށް އެހީތެރިވުމާއި، ވާގިދިނުމުގެ ކުށުގެ އަދަބަކީ ޢުމުރު ދުވަހަށް ޖަލަށް ލުމާއި 100،000 އާއި 1 މިލިޔަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ.

ލިސްޓުކޮށްފައިނުވާ، އެހެން މަސްތުވާތަކެތީގެ ބާވަތެއް އެތެރެކުރުމާއި، އެކަމަށް އެހީތެރިވުމާއި، ވާގިދިނުމުގެ ކުށުގެ އަދަބަކީ 20 އަހަރު ދުވަހަށް ޖަލަށް ލުމާއެކު، 75،000 އާއި 750،000 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ. ކުރިން މިކުށުގެ ޖަލު ޙުކުމަކީ 18 އަހަރެވެ.

ބޭސް ސިޓީއަކާ ނުލައި ނުވަތަ ހުއްދަ ދެވިފައިވާ ޢަދަދަށްވުރެ ގިނައިން ޝެޑިއުލް 2 ގެ ބޭހެއް (މެޑިކަލް ޔުޓިލިޓީގެ ކޮންޓްރޯލް ކުރެވިފައިވާ މާއްދާތައް) ގެންގުޅުމުގެ ކުށުގެ އަދަބަކީ 3 އަހަރާއި 15 އަހަރާ ދެމެދަށް ޖަލަށް ލުމާއި، 100،000 އާއި 1 މިލިޔަން ރުފިޔާއާ މެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ.

ހުއްދަ ނެތި ޝެޑިއުލް 2 ގެ ބޭހެއް ގެންގުޅޭ ނުވަތަ ވިއްކި ފާމަސީއެއް (ބޭސްފިހާރައެއް) ނަމަ މިޤާނޫނުގެ ދަށުން ކުށްވެރިވާނެއެވެ. މި ކުށުގެ އަދަބަކީ 7 އަހަރާއި 11 އަހަރާ ދެމެދުގެ ޖަލު ހުކުމަކާއި އެކު 35،000 އާއި 750،000 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ.

ޝެޑިއުލް 3 ގައި ބުނާ ޕްރިކަސަރ މާއްދާއެއް (މަސްތުވާތަކެތި އުފެއްދުމުގައި ބޭނުންކުރާ މާއްދާތައް) އުފެއްދުމާއި، ގެންގުޅުމާއި، ފޯރުކޮށްދިނުމާއި، ޑެލިވަރކުރުމާއި، އެތެރެކުރުމާއި، އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކުށުގެ އަދަބަކީ 10 އަހަރާއި 15 އަހަރާ ދެމެދުގެ ޖަލު ޙުކުމެކެވެ. ކުރިން މިކުށުގެ އަދަބަކީ 3 އަހަރާއި 5އަހަރާ ދެމެދަށް ޖަލަށް ލުމެވެ.

މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުމުގެ ޚިދުމަތް (”ޑްރަގް ކެފޭ” ނުވަތަ ޑެން ތަކުގައި) ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ކުށުގެ އަދަބަކީ 5 އަހަރަށް ޖަލަށްލުމާއި 50،000 އާއި 100،000 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ. މީގެ ތެރޭގައި މަސްތުވާތަކެތި، އަދި މަސްތުވާތަކެތި އިސްތިޢުމާލުކުރާން ބޭނުންކުރާ އާލާތްތަކާއި ތަކެތި ފޯރުކޮށްދިނުން ހިމެނެއެވެ.

މަސްތުވާތަކެތީގެ ބޭނުން ކުރުމަށް  ހުއްދަ ދޭ ވެރިފަރާތެއް، ކުއްޔަށް ހިފާ ފަރާތެއް، ބެލެހެއްޓުންތެރިއަކު ނަމަވެސް، 10 އަހަރަށް ޖަލަށް ލުމާއި 100،000 އާއި 200،000 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނެއެވެ.

މަސްތުވާތަކެތި ވިއްކުމާއި ޓްރެފިކް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ތަނާއި ޖާގަ ހަމަޖައްސައި، ފޯރުކޮށްދިނުމުގެ ކުށުގެ އަދަބަކީ 20 އަހަރަށް ޖަލަށް ލުމާއި 200،000 އާއި 1 މިލިޔަން ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ.

މަސްތުވާތަކެތި ވިއްކުމާއި ޓްރެފިކް ކުރުމަށް ތަން ބޭނުން ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދޭ މުދަލެއްގެ ވެރިފަރާތެއް، ކުއްޔަށް ހިފާ ފަރާތެއް ނުވަތަ ތަނުގެ ބެލެހެއްޓުންތެރިއަކު ނަމަވެސް، 15 އަހަރަށް ޖަލަށް ލުމާއި 200،000 އާއި 1 މިލިޔަން ރުފިޔާގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރެވޭނެއެވެ.

މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރިއަށް ފައިނޭންސް ކުރުމުގެ ކުށުގެ އަދަބީ 20 އަހަރަށް ޖަލަށް ލުމާއި އެކު 200،000 އާއި 1 މިލިޔަން ރުފިޔާއިން ޖޫރިމަނާ ކުރުމެވެ.

ގާނޫނުގައި އެންމެ ހަރުކަށި އަދަބު ލިބޭ މީހުންގެ ލިސްޓުގައި ހިމަނާފައިވަނީ:

ސަލާމަތީ ޚިދުމަތްތަކުގެ (ފުލުހުންނާއި ޢަސްކަރިއްޔާ) ގެ އެއްވެސް މުވައްޒަފަކު

ޑްރަގް ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނާއި ކޯޓު އޮފިސަރުންނާއި ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލް އޮފީހުގެ ވަކީލުންނާއި ޑްރަގް ރިހެބިލިޓޭޝަންގައި ޙަރަކާތްތެރިވާ މުވައްޒަފުންނާއި މަސްތުވާތަކެތީގެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން ޒިންމާއެއް/މަސްއޫލިއްޔަތެއް/ދައުރެއް އޮންނަ އޮފީހެއްގައި މަސައްކަތްކުރާ އެއްވެސް މުވައްޒަފަކު

އޯގަނައިޒްޑް ކްރައިމް ގްރޫޕެއްގެ މެމްބަރެއް (ކުރިން މާނަކުރެވުނީ ގޭންގް މެމްބަރުންގެ ގޮތުގައި)

ޝެޑިއުލް 4

މެޑިކަލް އަދި ސައިންޓިފިކް ސަބަބުތަކަށް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ބޭހެއްނަމަ، ވަގުތީ ގޮތުން ކޮންޓްރޯލް ކުރެވޭ ގޮތަށް ޝެޑިއުލް 4 އަކަށް އެނެކްސް (ޖަދުވަލު) އެއް އިތުރުކޮށްފައި ވެއެވެ. މިމަގުން ޝެޑިއުލް 4 ގައި ހިމަނާނީ ޢާންމު ޞިއްޙަތަށް ނުރައްކާތެރި އެއްޗަކަށް ވެދާނެ ކަމުގެ އެކަށީގެންވާ ހެކި ހުރި، އަދި ޝެޑިއުލް 1 ނުވަތަ 2 ގައި ލިސްޓުކުރެވިފައިނުވާ ބާވަތްތައް، ޝެޑިއުލް 1 ނުވަތަ 2 ގައި ލިސްޓުކު ރެވޭން ދެންނެވެ. ނުވަތަ 12 މަސް ދުވަހަށެވެ.
ޝެޑިއުލް 4 ގައި ވަގުތީގޮތުން ހިމަނާ މަސްތުވާތަކެތި ލިސްޓުގައި ހިމެނިކަމަށް ބެލެވޭނީ ސަރުކާރުގެ ގެޒެޓުގައި ޝާއިއުކުރާ ޢަމުރެއް ނުވަތަ ނޯޓިހެއް މެދުވެރިކޮށް ނޭޝަނަލް ޑްރަގް ކޮންޓްރޯލް ކައުންސިލުން ލަފާ ހޯދުމަށްފަހުގައި، ކަމާބެހޭ މިނިސްޓަރެވެ. އެ ޢަމުރު ނެރޭތާ 14 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރުމަށް ހުށަހަޅަން ޖެހޭނެއެވެ. މަޖިލީހުން 14 ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ގޮތް ނިންމާންވެސް ޖެހޭނެއެވެ.
ޝެޑިއުލް 4 ގައި މަސްތުވާތަކެތީގެ ބާވަތެއް ހިމެނުމުގެ ހުއްދައަށް ހޯމްލޭންޑް ސެކިއުރިޓީ މިނިސްޓަރު، ފުލުހުން ނުވަތަ ހެލްތު މިނިސްޓަރަށް ޑްރަގް ކޮންޓްރޯލް ކައުންސިލުގައި އެދެވިދާނެއެވެ.
1961 ވަނަ އަހަރުގެ ސިންގަލް ކޮންވެންޝަން އޮން ނާކޮޓިކް ޑްރަގްސް، ކޮންވެންޝަން އޮން ސައިކޮޓްރޮޕިކް ސަބްސްޓެންސް  ނުވަތަ 1971 ވަނަ އަހަރުގެ ކޮންވެންޝަން އެގޭންސް އެގޭންސް އިލިސިޓް ޓްރެފިކިންގ އިން ނާކޮޓިކް ޑްރަގްސް އެންޑް ސައިކޮޓްރޮޕިކް ސަބްސްޓެންސް އާއި އެއްގޮތަށް ޝެޑިއުލް 1 އަދި 2 ގައި ލިސްޓްކޮށްފައިވާ މަސްތުވާތަކެއްޗާއި މާއްދާތައް އަދާއިހަމަ ކުރަމުން ދިއުމަކީ ކަމާބެހޭ މިނިސްޓަރުގެ މަސްއޫލިއްޔަތެކެވެ.
ޤާނޫނަށް މިގެނައި އިޞްލާޙުތަކަށް ޢަމަލުކުރަން ފަށާތާ ތިން މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ޝެޑިއުލްގައިވާ ލިސްޓުތައް އަދާހަމަ ކުރަން ޖެހޭނެއެވެ.
ޚާއްޞަ ވަކި ޙަރަކާތްތަކުގައި ނޭޝަނަލް ޑްރަގް ކޮންޓްރޯލް ކައުންސިލުން ދޭ ލަފަޔާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ރުހުން ހޯދައިގެން ޝެޑިއުލް 1، 2 އަދި 3 އަށް މަސްތުވާތަކެއްޗާއި މާއްދާތައް/ބާވަތްތައް އިތުރުކުރުމުގެ ބާރާއި އިޚްތިޔާރު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާއަށް ލިބިދޭނެއެވެ.

ޑްރަގް ކައުންސިލާއި ކޯޓު

ނޭޝަނަލް ޑްރަގް ކައުންސިލްގައި ކުޑަކުދިންގެ ޙައްޤުތައް ކަށަވަރުކުރުމާ ޙަވާލުވެ ހުންނަ މިނިސްޓްރީ (މިހާރު މިނިސްޓްރީ އޮފް ފެމިލީ އެންޑް ސޯޝަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް) ތަމްޘީލު ކުރާ އިތުރު މެންބަރަކު ހިމެނޭނެ އެވެ.
ކުރިން ޑްރަގް ކައުންސިލުގައި މިނިސްޓްރީގެ ފަރާތުން ތިބޭ މަންދޫބުންނަކީ ސްޓޭޓް ނުވަތަ ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރުންގެ ފެންވަރުގެ މީހުންނަމަވެސް، މިހާރު މިނިސްޓަރު ނޮމިނޭޓް ކުރާ ޓެކްނިކަލް ސްޓާފުންނަށް އެކައުންސިލުގައި ތިބެވޭނެއެވެ.
ޑްރަގް ކޯޓުގެ މަސައްކަތަށް ގެންނަ ބަދަލުތައް:

މަސްތުވާތަކެތީގެ ކުށުގެ ތުހުމަތުގައި ތިއްބަސް، ޖިންސީ ކުށުގެ ދަޢުވާއެއް އުފުލިފައިވާނަމަ، ޑްރަގް ކޯޓުގެ އިޙްތިޞާޞްގެ ދަށަށް އެމީހަކު ނުވަންނާނެއެވެ.

ފަނޑިޔާރުންނަށް ރިހެބިލިޓޭޝަން ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވާން ޖެހޭނެއެވެ.

ފަނޑިޔާރުން މައްސަލަތައް ފުނި ނުޖެހޭ (ބެކްލޮގް) ގޮތަށް އެކަށީގެންވާ ގޮތެއްގައި ޕްރޮސެސް ކުރަން ޖެހޭނެއެވެ.

ރިހެބިލިޓޭޝަން ޢަމުރުތައް ކޯޓުން ގާތުން ބަލައި، ރިހެބިލިޓޭޝަން ތަންފީޛުކުރުމާ ގުޅޭ ޢަމުރުތައް ނެރެމުން ދާން ވާނެއެވެ.

ޑްރަގް ރިހެބިލިޓޭޝަން އާއި ފަރުވާގެ އެކި ބާވަތްތައް ތަފްސީލުކޮށްފައިވެ އެވެ. ފަރުވާއާއި ރީހެބްގެ އޮނިގަނޑުގައި ހިމެނެނީ:

ކޮމިއުނިޓީ ބޭސްޑް ސްކްރީނިންގ، ރިފަރަލް އަދި ކެއާރ ހިމެނޭ ގޮތަށް ކައުންސެލިންގ އަދި ހޯމް ބޭސްޑް ކެއާރ (ގޭގައި ދެވޭ ފަރުވާ)

ނޮން ރެސިޑެންޝަލް ޓްރީޓްމަންޓާއި (ތަނުގައި އެޑްމިޓުނުވެ ދެވޭ ފަރުވާ) ރިހެބިލިޓޭޝަންގެ ތެރޭގައި ޞިއްޙީ މަރުކަޒުތަކާއި ޑްރަގްގެ ފަރުވާއަށް ޚާއްޞަ ފެސިލިޓީތަކުންވެސް އެޑްމިޓުނުވެ ފަރުވާ ދެވޭގޮތް ހަމަޖެއްސުން

ސްކްރީނިންގ ޚިދުމަތް، ޑިޓޮކްސިފިކޭޝަން، މަސްތުވާތަކެތީގެ ޑިޕެންޑެންސީ (ދެވިހިފުމުގެ) ފަރުވާ، ކައުންސެލިންގ، ރިހެބިލިޓޭޝަން އަދި ގުޅުންހުރި ޞިއްޙީ ޚިދުމަތްތައް

ރެޒިޑެންޝަލް ޓްރީޓްމަންޓާއި (އެޑްމިޓުކޮށްގެން ދޭ ފަރުވާ) ރިހެބިލިޓޭޝަން ސްކްރީނިންގ، ޑިޓޮކްސިފިކޭޝަން، ޑިޕެންޑެންސީ ޓްރީޓްމަންޓް، ކައުންސެލިންގ، ރިހެބިލިޓޭޝަން އަދި ގުޅުންހުރި ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ޚާއްޞަ ފެސިލިޓީތަކުގައި އިންޕޭޝަންޓް (އެޑްމިޓުކޮށްގެން ދޭ ފަރުވާގެ) ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުން. (ކުރިން ފަރުވާ ދިނުން ކުރުގެޅިފައިވަނީ އިންސްޓިޓިއުޝަނަލައިޒްޑް (އެޑްމިޓުކޮށްގެން ނުވަތަ ބަންދުކޮށްގެން ދޭ) ފަރުވާއަށެވެ؛ ޑިޓޮކްސް ސެންޓަރުތަކާއި، ޓްރީޓްމަންޓް އަދި ރިހެބް ސެންޓަރުތަކުގައި، އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނަށް ޚާއްޞަ ސެންޓަރުތަކާއި، ހާފްވޭ ހައުސްތަކާއި، ޑްރަގް އޮފެންޑަރ ރިމާންޑް ސެންޓަރު ތަކުގައެވެ.)

ޚާއްޞަ ފެސިލިޓީތަކުގައި ފޯރުކޮށްދޭންޖެހޭ ޚިދުމަތްތައް:

ޑިޕެންޑެންސީ ސްކްރީނިންގ އާއި އެސެސްމަންޓް ހެދުން

ޑިޓޮކްސިފިކޭޝަން

ޑިޕެންޑެންސީ ފަރުވާ

ރިހެބިލިޓޭޝަން އަދި ރީއިންޓެގްރޭޝަން (އަލުން މުޖުތަމަޢާ ގުޅުން)

ޞިއްޙީ ޚިދުމަތް ދޭ ތަންތަނުން ފޯރުކޮށްދޭން ޖެހޭނީ:

ޑިޕެންޑެންސީ ފަރުވާއަށް ބޭނުންވާ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުން

ނަފްސާނީ ޚިދުމަތްތައް

ރެސިޑެންޝަލް (އެޑްމިޓުކޮށްގެން ދޭ) ފަރުވާގެ ފެސިލިޓީތަކުގައި އަންހެނުންނާއި ކުޑަކުދިންނަށް ވަކި ރެސިޑެންޝަލް (ދިރިއުޅޭ) ބްލޮކްތައް ހިމަނަން ޖެހެއެވެ. ކުރީގެ ޤާނޫނުގެ ދަށުން އުފެއްދި މަސްތުވާތަކެތީގެ ކުށްވެރިންގެ ރިމާންޑް ސެންޓަރުތައް އުވުނީއެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި މޯލްޑިވްސް ކަރެކްޝަނަލް ސާވިސްގެ ދަށުން ހިންގާ ފުލުހުންގެ ކަސްޓޯޑިއަލް ސެންޓަރުތަކާއި ރިމާންޑް ޖަލުތަކުގައި ޑިޓޮކްސިފިކޭޝަން އަދި ރިހެބިލިޓޭޝަންގެ ޚިދުމަތަށް ބޭނުންވާ މީހުން ބަންދުގައި ބައިތިއްބައިގައި، ފަރުވާ ދެވޭނެ އެކަށީގެންވާ ވަސީލަތްތައް ހުންނަން ޖެހޭނެއެވެ.
ޤާނޫނަށް ގެނައި މިބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ކުށްކުރާ މީހުންނާއި، ބޮޑެތި ކުށްތަކުގެ ތުހުމަތު ނުކުރެވޭ މީހުންނަށް ފަރުވާ ފުރުޞަތު ފަހިކޮށްދިނުމަށް ޕްރޮސިކިއުޓާރ ޖެނެރަލްގެ މައްޗަށް ބާރު އެޅޭނެއެވެ.
އަދި ރިހެބް ޕްރޮގްރާމެއްގައި ރަޖިސްޓްރީވެފައިވާ މީހުން ޤަވާޢިދާ ޚިލާފުވެއްޖެނަމަ ޖޫރިމަނާ ކުރުމުގެ އިޚްތިޔާރު ވެސް ޑްރަގް ކޯޓަށް ލިބިދެވޭނެއެވެ. ޕްރޮގްރާމަށް ޢަމަލު ނުކޮށްފިނަމަ 500 އާއި 10،000 އާ ރުފިޔާއާ ދެމެދުގެ ޢަދަދަކުން ޖޫރިމަނާ ކުރުމުގެ އިޚްތިޔާރުވެސް ކޯޓަށް ލިބިދެވޭނެއެވެ.

ޤާނޫނު ތަންފީޛުކުރުމުގެ ބާރާއި އިޚްތިޔާރުތައް

މޯލްޑިވްސް ޕޮލިސް އަދި ކަސްޓަމްސްގެ އެންމެ އިސް މަސްއޫލިއްޔަތަކީ އެއާރޕޯޓް، ސީޕޯޓް ނުވަތަ މެރިޓައިމް ބޯޑަރު މެދުވެރިކޮށް މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކުރުމާއި ބޭރުކުރުން ހުއްޓުވުމެވެ.
ގާނޫނުގައި ފުލުހުންނަށް ލިބިދީފައިވަނީ:

ރާއްޖެ އެތެރެ ވާ އަދި ބޭރަށް ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުފަހަރުގައި މަސްތުވާތަކެތި ގެންގުޅޭކަމަށް ނުވަތަ ޤާނޫނުގައިވާ ބަޔާންކުރާ ކުށެއް ހިންގަމުންދާކަމަށް ސަބަބުވެރި ގޮތެއްގައި ޤަބޫލުކުރެވޭ ވަރަށް ހެކި ހުރިނަމަ އެ އުޅަނދުފަހަރަށް އަރައި، ބަލައި އިންސްޕެކްޓްކުރުން

އުޅަނދުފަހަރު އިންސްޕެކްޓް ކުރުން

ބޯޓުގައި ތިބި މީހުންނަށް އައިޑެންޓިފިކޭޝަން ޑޮކިއުމަންޓް ދައްކާން ޢަމުރުކުރުން

ބޯޓުގައި ތިބި މީހުންނާ ސުވާލުކޮށް، ހަށިގަނޑު ބަލައި، އެމީހުންގެ ސާމްޕަލް ނެގުން

ހެކި ހޯދުމާއި ހިފެހެއްޓުން

ޝައްކު ކުރެވޭ މީހުން ބަންދުކުރުން

އުޅަނދު ޓޯވްކުރުން

ޤާނޫނަށް ގެނައި އައު ބަދަލުގެ ސަބަބުން އިންސްޕެކްޝަންތައް ހިންގުމާއި މަސްތުވާތަކެތި އަތުލުމާއި އުޅަނދުފަހަރު ހުއްޓުވުމުގެ ބާރު ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރުންނަށް ވެސް ލިބިގެންދާނެ އެވެ. އެކަމަކު ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރުން ފުލުހުންނަށް އެކަން އަންގަން ޖެހެއެވެ. ކަސްޓަމަށް ލިބޭ ބާރުގެ ދާއިރާއަކީ ހަމައެކަނި މޯލްޑިވްސް ކަސްޓަމްސްގެ ދަށުން ހިންގާ އެއާރޕޯޓްތަކާއި ސީޕޯޓްތަކުގަ އެވެ.
އަދި އެކްސްރޭ ނުވަތަ އެނޫންވެސް ވަސީލަތްތަކެއް މެދުވެރިކޮށް ސްކްރީން ކުރި ކުރުމުން ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރަކަށް އެކަށީގެންވާ ސަބަބެއް ފެނިއްޖެނަމަ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް އަންނަ އަދި ރާއްޖެއިން ފުރާ ދަތުރުވެރިން ހުއްޓުވައި ފްރިސްކް (އަތް ހާކައިގެން ބެލުން) ކުރެވިދާނެއެވެ.
ފްރިސްކް ކުރުމުގެ އިތުރު އިންސްޕެކްޝަނެއް ހިންގާނަމަ ޖިނާޢީ އިޖުރާޢަތުގެ ޤާނޫނުގައިވާ ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވާން ޖެހޭނެއެވެ. ޓްރެފިކިންގްއަށް ޝައްކު ކުރެވޭ މީހަކު ކޯޓު ޢަމުރެއް ނެތި ހުއްޓުވުމުގެ ނުވަތަ ހިފެހެއްޓުމުގެ ބާރު ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރުންނަށް ލިބިގެންވަނީ އެމީހަކު ކުށެއް ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ނުވަތަ ކުށެއް ކުރާނެ ކަމަށް ޤަބޫލުކުރެވޭނެ ސަބަބުތަކެއް ހުރި ނަމަ އެވެ. (ގާނޫނުގައި ކުރިން ހުއްދަ ދީފައި އޮތީ ޢަމުރެއް ނެތި ހައްޔަރު ކުރުމަށެވެ).
މީގެ އިތުރުން، މަސްތުވާތަކެތި އެތެރެކުރުމާއި ޓްރެފިކް ކުރުމުގައި ބައިވެރިވާކަމަށް ޝައްކުކުރެވޭ މީހުން ތަޙްޤީޤުކުރުމަށް "ކޮންޓްރޯލްޑް ޑެލިވަރީ" އޮޕަރޭޝަންތައް ހިންގުމުގެ ބާރު ފުލުހުންނަށް ލިބިދެވޭނެއެވެ. ކޮންޓްރޯލްޑް ޑެލިވަރީ ކަމުގައި ބަލާނީ ފުލުހެއް، ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރެއް ނުވަތަ ހުއްދަ ލިބިފައިވާ އޮފިސަރަކު އިސްކޮށް ހުރެ، މޮނިޓަރކޮށް ސުޕަވައިޒް ކުރެވިފައިވާ އޮޕަރޭޝަނެއްގެ ދަށުން މަސްތުވާތަކެތި ޑެލިވަރީ ކުރުމަށެވެ. ކޮންޓްރޯލްޑް ޑެލިވަރީ އޮޕަރޭޝަނެއް ހިންގޭނެ ޙާލަތްތަކާއި އިޖުރާޢަތުތައް ޤާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.

މިނިވަން ނޫސްވެރިކަމަށް އެހީތެރިވުމަށް ޑޮނޭޓް ކޮށްދެއްވާ